KA.DER Başkanı Nuray Karaoğlu, Türkiye’de kadınların “Seçme ve Seçilme Hakkı”nı kazandığı 5 Aralık 1934 yılından bu yana tam 86 yıl geçmesine rağmen, 20 ilden hiç kadın milletvekili çıkmadığına dikkat çekti. Karaoğlu, kadınların Türkiye’den çok sonra seçme ve seçilme hakkı kazanan ülkelerde kadın vekil oranının da Türkiye’den yüksek olduğunu kaydetti.
Türkiye’de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanındığı 5 Aralık günü kapsamında açıklama yapan KA.DER (Kadın Adayları Destekleme Derneği) Başkanı Nuray Karaoğlu, Türkiye’nin Fransa’dan 10, Belçika’dan 26, İsviçre’den de tam 36 yıl önce kadınların mecliste seslerinin, fikirlerinin yer almasına karar verdiğini hatırlatarak bu ülkelerin mecliste kadın temsili açısından Türkiye’yi çok geride bıraktıklarına dikkat çekti. Karaoğlu, “Türkiye’de kadınlar seçme ve seçilme hakkını birçok ülkeden önce elde etti ancak ne yazık ki bu ayrıcalığımızı çok da iyi kullanamadığımızı görüyoruz. 2020 yılında Fransa yüzde 39,5, Belçika yüzde 40,7, İsviçre’de ise yüzde 41,5 oranında parlamentoda kadın temsiline sahipken Türkiye’de bu oran sadece ama sadece yüzde 17,2’dir. 86 yıllık süreçte Türkiye’de bugün gelinen nokta demokrasiden ve eşitlikten uzaktır” dedi.
Karaoğlu, ayrıca Cumhuriyet tarihi boyunca Adıyaman, Ardahan, Artvin, Bayburt, Burdur, Erzincan, Giresun, Gümüşhane, Karabük, Karaman, Kilis, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Sinop ve Yozgat’tan hiç kadın milletvekili çıkmadığının bilgisini verdi. Karaoğlu’nun sıraladığı listede yer alan illerden dokuzu, kadınların seçme hakkını kazandığı 1934 yılında il statüsündeydi. 86 yıldır “il” sıfatını taşımalarına rağmen hiçbir kadın milletvekili seçmemiş olan bu iller harf sırası ile Burdur, Erzincan, Giresun, Kırklareli, Kırşehir, Niğde, Rize, Sinop, Yozgat. 1936 yılında il olan Artvin‘i de bu illere eklemek mümkün.
20 ilin hiçbir zaman bir kadın milletvekili tarafından temsil edilmemiş olması oldukça üzücü bir durum olarak niteleyen Karaoğlu, 1997 yılından bu yana eşit temsil için çalışan KA.DER ve tüm kadın hareketinin mücadelesine rağmen, bugün meclise giren 600 milletvekilinden sadece 101’inin kadın olduğuna işaret etti.
“Ne acıdır ki uzayda yaşam koşulları araştırılırken biz kadınlar hâlâ eşit temsil adına cinsiyetçi zihniyetle mücadele ediyoruz” diyen Karaoğlu, sözlerine şöyle devam etti: “KA.DER olarak, kadınların tüm karar alma mekanizmalarında var olan eşitsizliği ortadan kaldırmak ve eşit temsilin sağlanması adına çalışmalarımıza devam ediyoruz. Siyasi partilerin kadınları aday göstermedeki isteksiz tavır ve davranışın kalkmasını, kadınların erkeklerle eşit oranda temsil edilmesini demokrasi ve insan hakları adına talep ediyoruz. Unutmayalım ki #kadınyoksaözgürlükyok, #kadınyoksaadaletyok ve #kadınyoksademokrasiyok!”
2020 yılında TBMM’deki kadın milletvekili oranı %17.2
- Demokratik Bölgeler Partisi’nin 1 milletvekilinden 1’i (%100,00)
- Halkların Demokratik Partisi’nin 56 milletvekilinden 23’ü, (%41,07)
- Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 289 milletvekilinden 54’ü (%18,69)
- Milliyetçi Hareket Partisi’nin 48 milletvekilinden 4’ü (%8,33)
- Cumhuriyet Halk Partisi’nin 138 milletvekilinden 17’si (%12,32)
- İyi Parti’nin 36 milletvekilinden 2’si (%5,56)
TBMM’deki 19 komisyondan biri olan “Milli Savunma Komisyonu”nun üye sayısı 0 (sıfır)!
2019 Yerel Seçimleri’nde 22’si HDP’den, 7’si AKP’den, 10’u CHP’den, 1’i MHP’den ve 2’si Bağımsız olmak üzere sadece 42 Belediye Başkanı kadın seçildi.
Türkiye’de 30 Büyükşehir Belediye Başkanı’ndan yalnızca 3’ü kadın.
50 bin 157 muhtardan sadece 1071’i kadın.
Not: Verilen rakamlar son YSK verilerinden alınmıştır.
